İslam

İslam

İSLAM Muhammed tarafından kurulan tek tanrılı dinin adı olup, kutsal kitabının adı Kurân-ı Kerim‘dir. Arapça ‘barış’ anlamına gelen selâm kelimesi ile alakalı olup, bu dine mensup kişilere “iman etmiş” anlamında mümin veya “Allah’a teslim olmuş” anlamında Müslüman adı verilmekte, Batı dillerinde aynı anlamda geçen Muhammedîlik veya Muhammedizm terimleri ise Müslümanlarca kullanılmamaktadır.

Kabe’nin bugünkü görünümü arkada Mekke kenti.

İslam Tarihi

Muhammed ile onun Allah’ın elçisi olduğuna inanan taraftarları Hicret’in 8 yılında (MS 630) Mekke’de kontrolü ele geçirmiş ve kentin doğusunda Hacer el-Esved taşının bulunduğu Kâbe’ye girmiştir.  O zamana dek Arap çoktanrıcılığının merkezi olan Kâbe, İslam’ın doğuşuyla “Allah’ın evi” olarak anılarak yeni dinin de kutsal mekânı kabul edilmiştir. Muhammed’in ölümünden sonra İslam Devleti’nin başına sırasıyla Ebu Bekir, Ömer, Osman ve Ali adlı dört halife geçmişse de Ali’nin zehirli bir silahla öldürülmesinden sonra kısa süreliğine Müslümanların biatıyla Hasan halife olmuşsa da Muaviye güç kullanarak hilafeti dolayısıyla iktidarı ele geçirmiş bu durum İslam dünyasını Sünni ve Şii olarak ikiye bölmüştür. Sünniler Muaviye ondan sonrasını da halife olarak kabul etmeye devam ederken Şiiler Ali’den öncesini kabul etmemekte, ondan sonrasını imam olarak adlandırmaktadırlar.  Yeni din Muhammed’in ölümünden (M2 632) bir asır sonra İran’dan İspanya’ya dek tüm Ortadoğu ve Kuzey Afrika boyunca, sonraki yüzyıllarda ise Anadolu, Balkanlar, Asya ve Afrika’da yayılmıştır.

Kabe, 1910. Mekke

İslam Dininde İnanç ve Mitoloji

Sünni inanç esasları amentü veya imanın şartları olarak da bilinen Allah’a, Meleklere, Kutsal Kitaplara, Peygamberlere, Kıyamet gününe ve ölümden sonra dirilmeye dolayısıyla ahirete iman etmeyi içeren beş esastan oluşmaktadır ki bunlardan bir tanesini bile kabul etmeyen kişiyi kâfir veya mürted sayılmaktadır. İslam dini diğer İbrahimi dinlerler ortak yaratılış söylencesine, öteki dünya inancına sahiptir. Muhammed’in geceleyin Mekke’deki Mescid-i Haram’dan Burak adı verilen at üzerinde Kudüs’teki Mescid-i Aksa’ya götürülmesi (İsra) ile göğe yükselmesi (Miraç) en önemli İslam söylenceleridir. Dünyanın dört bir yanındaki Müslümanların namaz kılarken kıble olarak yüzlerini döndüğü Kâbe’nin İbrahim peygamber tarafından inşa edildikten sonra Arapların atası olarak anılan oğlu İsmail’i bu yapıya bekçi olarak bıraktığı da başka bir İslam söylencesidir. İslam inancında Hıristiyanlardan farklı olarak İsa’nın Tanrı’nın oğlu olmadığı dile getirilirken Allah kavramı da Yahudi tanrısı Yahweh’den farklı olarak kişileştirilmemiştir. 10. Yüzyılda İslam tarihçisi Ebu Cafer el-Taberî, Muhammed’in taraftarlarının İslam öncesi Arap tanrıçası Allat’a tapınma konusunda üzüntüsünü görünce Şeytan ayetleri veya Garanik olayı adıyla bilinen vahiyde bulunduğunu ama Cebrail’in peygamberi uyarmasıyla düzeltildiğini ifade etmişse de sonradan bazı Müslüman müellifler bu olayın gerçekten yaşanmamış düzmece bir rivayet olduğu kanısını bildirmiştir.

Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016

Ayrıca Bkz.

İslami Terimler Sözlüğü, A

İslami Terimler Sözlüğü, B
İslami Terimler Sözlüğü,  C
İslami Terimler Sözlüğü,  Ç – E
İslami Terimler Sözlüğü,  F

İslami Terimler Sözlüğü,  G

İslami Terimler Sözlüğü,  H

İslami Terimler Sözlüğü,  I -İ

İslami Terimler Sözlüğü,  K

İslami Terimler Sözlüğü, L -M

İslami Terimler Sözlüğü,  N – Ö

İslami Terimler Sözlüğü,  P – R

İslami Terimler Sözlüğü,  S – Ş

İslami Terimler Sözlüğü,  T

İslami Terimler Sözlüğü,  U – Z